Wodociągi z pompownią, studnią i halą filtracyjną

Zabytki

Opis obiektu

Opisywany obiekt obejmuje przepompownię z mieszkaniem dla mechanika, budynek studni dla studni zbiorczej oraz halę filtrów. Przepompownia jest dwukondygnacyjnym, murowanym w oszczędnym, neogotyckim stylu, charakteruzyjącym się schodkowymi szczytami i ostrołukowym portalem. Tuż obok znajduje się okrądły dom z fontanną, domknięty wielobocznym hełmowym dachem. Na północny wschód od przepompowni i studni znajduje się hala filtrów wykończona klinkierem, która obecnie służy jako wielofunkcyjna sala o nowoczesnym wystroju wnętrz.

Historia obiektu

Pierwsza rura wodociągowa wykonana z technice drewnianej doprowadzała wodę źródlaną ze wzgórz Kaltenborn do Guben już około 1550 roku. W 1563 r. oddano do użytku konstrukcje hydrotechniczną, najdującą się w bramie klasztornej. Woda z Nysy pompowana była do wieży klasztornej czterema pompami napędzanymi kołami wodnymi. Stamtąd zaopatrywano w wodę wyższe partie miasta. Od 1858 r. rury żeliwne zastąpiły rury drewniane. Całość funkcjonowała do 1913 roku. Wyburzając młyn Seydellschen, przepompownia również została zamknięta. Ze względu na udowodnioną słabą jakość wody ze studni miejskich i prywatnych, w 1892 oku. rada miejska podjęła decyzję o budowie centralnego zaopatrzenia w wodę pitną. W 1896 roku rozpoczęto budowę miejskiej sieci wodociągowej na Dubrau. Początkowo była ona wyposażona w dziewięć płaskich studni lustrzanych, linę wyciągową, studnię zbiorczą i pompownię. Dwa podwyższone zbiorniki na Engelmanns Berg i Wzgórzu Wielkanocnym (niem. Osterberg) służyły jako zbiorniki do przechowywania czystej wody, a także zapewniały niezbędny spadek dla rur. Całość otwarto 1 stycznia 1897 roku, a pod koniec 1897 roku oddano do użytku.

W 1920 roku do istniejącej sieci podłączono drugą linię wodociągową, wyposażoną w 23 studnie. Od lat dwudziestych nowe standardy jakości wody pitnej wymagały systemu odżelaziania – technologia ta znajdował się w hali filtrów po zachodniej stronie Nysy. W 1940 roku uruchomiono wodociąg w lesie miejskim oraz trzeci zbiornik podniesiony na Wzgórzach Ulricha Höhe, znajdującym się obecnie na terytorium Polski. Po II wojnie światowej Guben zachowało dawne wodociągi, ale ze względu na wytyczenie granic miasto nie dysponowało już technologią magazynowania wody i wyrównywania ciśnień. Zmieniło się to dopiero wraz z budową i uruchomieniem dwóch pierwszych wysokich zbiorników wodnych w Obersprucke. Stopniowo, tj. w kilku etapach (1951, 1965, 1975 i w latach 90.) przebudowano i unowocześniono wszystkie wodociągi miejskie. Po założeniu Gubeńskiej Spółki Wodociągowo-Ściekowej (niem. Gubener Wasser- und Abwasserzweckverbandes (GWAZ)) w 1992 roku miasto Guben wraz z 22 okolicznymi gminami zajęto się dwoma wielkoskalowymi projektami: W latach 1996-1997 rozpoczętobudowę transgranicznej oczyszczalni ścieków w Gubinie, która została podłączona do niemieckiej stacji główne; w latach 2005-2006 powstały wodociągi Schenkendöbern.

Stare wodociągi Guben zakończyły działalność w czerwcu 2006 roku.

Bezpośredni cytat ze strony: https://ns.gis-bldam-brandenburg.de/HTML-8336/09125986.pdf.html.