Opis obiektu
Budynek, na którego trzecim piętrze znajduje Izba Muzealna SPZG, ulokowany jest w samym centrum Gubina, tuż przy Baszcie Bramy Ostrowskiej. Obiekt jest czterokondygnacyjnym, tynkowanym gmachem powstałym w 1913 roku, zbudowanym w stylu reformatorskim (niem. Reformarchitektur). Jego fasadę charakteryzuje kompozycja subtelnie barokizujących szczytów i pilastrów; detal otworów okiennych i drzwiowych niższych kondygnacji nawiązuje do niemieckiego tradycjonalizmu architektonicznego (niem. Heimatschutzarchitektur).
Sama Izba Muzealna Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Gubińskiej powstała w 2004 roku z inicjatywy jej członków. Składa się ona z dwóch sal wystawowych, pomieszczeń biurowych, sanitarnych oraz zaplecza. Hal prowadzący do głównego wejścia obejmuje wystawę tematyczną. Idąc dalej, izba otwiera się na główną salę wystawienniczą, ktorej artefakty uporządkowane są według następujących kagorii: »Pradzieje« (niem. Urgeschichte), »Historia Miasta« (niem. Stadtgeschichte), »Sztuka Użytkowa« (niem. nutzbare Gegenstände), »Miejsca« (niem. Orte), »Honorowi Obywatele Gubina« (niem. Ehrenbürger von Gubin) oraz »Nasze Miasto« (niem. Unsere Stadt). Pomieszczenie wyposażone jest poza tym w projektor, komputer oraz stół, służąc tym samym do prowadzenia spotkań i konferencyji.
Druga sala, do której znajduje się osobne wejście z klatki schodowej, została w pełni poświęcona stacjonującym w latach 1945 – 2002 jednostkom Wojska Polskiego. W jej zbiorach, poza bardzo ciekawie opisanymi tablicami informacyjnymi przedstawiajcymi chronologicznie historię gubińskiego garnizonu, obejrzeć można m.in. broń z okresu II wojny światowej, originalne umundurowanie, ordery i odznaki, kopię sztandaru 5 Kresowej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Bolesława Chrobrego.
Więcej na temat Izby Muzealnej można przeczytać na stronie SPZG https://www.spzg-gubin.pl/.
Historia obiektu
Historia powstania kultury muzealnej w Euromieście Guben-Gubin sięga jeszcze końca XIX wieku, kiedy to miejscowy nauczyciej gimnazjalny, historyk i badacz przehistorii, prof. dr Hugo Jentsch, udostępnił w murach gimnazjum w Guben swoją kolekcję znalezisk archeologicznych z czasów prehistorycznych. W jej skład wchodziły naczynia, skamieliny, przedmioty z brązu i żelaza oraz broń. Sam Jentsch był autorem wielu książek historicznych, przy czym swoją uwagę skupiał przede wszystkim na Guben i Dolnych Łużycach. Był również jednym z założycieli Dolnołużyckiejgo Stowarzyszenia na Rzecz Historii Lokalnej i Narodowej (niem. Niederlausitzer Gesellschaft für Geschichte und Landeskunde) z siedzibą w Cottbusie, zajmującego się popularyzacją wiedzy o historii i kultury Dolnych Łużyc.
Dnia 1 maja 1900 roku Jentsch przeniósł swoje zbiory do niewielkiego muzeum w budynku przy ulicy Markt 12 (obecnie plac im. św. Jana Pawła II). Z czasem jednak ilość prezentowanych tam zbiorów na tyle się powiększyła, że przepełniona ekspozycja traciła na merytorycznej wartości. Naprzeciw potrzebie powiększenia wystawy muzelanej wyszedł gubeński abrykant Adolf Wolf, który zasponsorował wybudowanie czterokondygnacyjnego budynku w samym historycznym sercu Guben, przy Konigstrasse (obecnie ul. 3 Maja 2). Działkę pod budowę nowego gmachu muzeum ofiarował mistrz ślusarki Pohl. Budynek oddano do użytku w 1913 roku, kiedy Jentsch przeszedł na zasłużoną emeryturę. Muzaeum działało do 1945 roku. Po przegranej wojnie wysiedlani z Gubina Niemcy, poza swoim dobytkiem, starali się zabrać jak najwięcej zbiorów muzealnych. Część z nich znalazła się w Berlinie, za to ocalała część w Poznaniu, Nowej Soli i Zielonej Górze.
Po II wojnie światowej obiekt przejęła Gminna Spółdzielnia refunkcjonizując go na Wiejski Dom Towarowy.
Dopiero 24 września 2004, z inicjatywy Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Gubińskiej nieduża część budynku została przeznaczona na muzeum.