Opis obiektu
Budynek obok zbiornika dawnej sieci wodociągowej Gubina jest skonstruowaną w stylu neogotyckim, ceglaną budowlą, położoną na terenie obecnej Szkoły Podstawowej nr 2. Wyłączona już z użytku rotunda pełniła przez prawie 100 lat funkcje zbiornika wyrównawczego. Obecnie budynek jest częścią podwórka szkolnego, na które składają się boisko i ogólnodostępny plac zabaw. Poprzez obsadzenie części zachodnio-południowej budowli niewysoką zielenią, obiekt nadaje otaczającemu go terenowi bardzo ciekawy charakter.
Historia obiektu
Zbiornik wyrównawczy przy ulicy Szkolnej 1 jest pozostałością po XIX-wiecznej sieci wodociągowej, zaopatrującej cały Guben w wodę użytkową.
Decyzja dotycząca zmodernizowania ówczesnego ogólnomiejskiego systemu wodociągowego została podjęta przez radę miasta Guben dnia 14 lutego 1896 roku. Jej powodem była niewystarczająca wydolność już istniejącej stacji pomp, znajdującej się w zachodniej części miasta, wynikającej ze zbyt dużych różnic wysokości terenu, w szczególności na wschodnim brzegu Nysy Łużyckiej. W tej sytuacji konieczne było wybudowanie dodatkowych zbiorników wyrównawczych na szczycie skarpy moreny czołowej, pozwalających na znacznie bardziej efektywny przesył wody pitnej w rurach wodociągowych. Ze wględu na wagę i krytyczność infrastruktury budowę należało przeprowadzić w jak naszybszym czasie, z użyciem jak najbardziej nowoczesnych rozwiązań, gwaratujących długoletnią opłacalność inwestycji. W ten sposób w 1897 roku firma Aird & Co z Berlina przy współpracy z hydrotehnikiem prof. dr. Behrendem oddała miastu do użytku dwie nowoczesne, napędzane gazowo stacje pompujące obsługujące trzy zbiorniki o pojemnościach 1.240 m3, 430 m3 i 430 m3, połączonych z resztą systemu wodociągowego 225 milimetrową rurą.
Projekt i jego wykonanie były na tyle nowatorskie, że zyskały uznanie nie tylko na terenie Cesarstwa Niemieckiego (m.in. na Wystawie Miast Niemieckich w Dreźnie) lecz i poza granicami Europy, uzyskując w 1904 roku podczas pokazów Wystawy Światowej w St. Louis w Stanach Zjednoczonych nagrodę.